در سه سال گذشته چهل وشش ميليارد دلار بيش از بودجه سالانه از حساب ذخيره ارزي برداشت شد
رئيس مرکز تحقيقات استراتژيک مجمع تشخيص مصلحت نظام با انتقاد از نحوه مديريت اجرايي کشور، گفت: مگر مي‌شود با آزمون و خطا کشور را اداره کرد؟
به گزارش"ايلنا" حسن روحاني در نشست تخصصي «بحران اقتصاد جهاني و تأثير آن بر اقتصاد ايران»، که در مرکز تحقيقات استراتژيک برگزار شد با اشاره به ميزان تأثير بحران موجود در اقتصاد جهاني گفت: عده‌اي معتقدند که به علت عدم ارتباط قوي بازارهاي پولي و مالي ايران با بازارهاي جهاني، تأثير اين بحران در بازارهاي پولي و مالي ايران زياد نخواهد بود، ولي تقريباً بين همه صاحب‌نظران اين اشتراک نظر وجود دارد که اثرات منفي بحران اقتصادي در جهان بر درآمدهاي نفتي ايران غيرقابل انکار خواهد بود.
وي افزود: مي‌توانيم پيش‌بيني کنيم که رکود در اقتصاد جهاني، موجب کاهش تقاضاي انرژي و نفت و نهايتاً منجر به افت قيمت نفت در بازارهاي بين‌المللي خواهد شد که اين موضوع، کاهش درآمدهاي نفتي را در اقتصاد ايران به همراه خواهد داشت.
روحاني در تصريح کرد: با آغاز ظاهرشدن رکود جهاني، قيمت نفت در چند ماهه گذشته به نصف تقليل يافته است و درآمد نفتي کشور هم رو به کاهش است.
نماينده مقام معظم رهبري در شورايعالي امنيت ملي، به پيش‌بيني اخير رئيس کل بانک مرکزي مبني بر کاهش 54 ميليارد دلاري درآمدهاي نفتي کشور تا پايان سال درصورت ادامه روند نزولي قيمت در بازارهاي جهاني، اشاره کرد و گفت: افت ناگهاني قيمت نفت و متعاقب آن کاهش درآمدهاي نفتي، موضوع و پديده تازه‌اي در اقتصاد ايران نيست.
وي با بيان اينکه در چند دهه گذشته به کرات شاهد نوسان قيمت نفت و ايجاد شوک در اقتصاد وابسته به نفت ايران بوده‌ايم، اظهار داشت: به همين دليل و براي پيشگيري از شوک‌هاي نفتي ضمن بهره‌گيري از تجربيات برنامه‌هاي قبلي توسعه، در ماده ?? قانون برنامه سوم توسعه و در جهت ايجاد ثبات در درآمدهاي ارزي و ريالي کشور حاصل از صدورنفت خام «حساب ذخيره ارزي» پيش‌بيني شد.
رئيس مرکز تحقيقات استراتژيک افزود: همه مسؤولان قانوناً متعهد شدند که براي مصون ماندن اقتصاد کشور و محفوظ ماندن مردم از شوک‌هاي نفتي بيش از مقدار لازم از درآمدهاي نفتي که متناسب با ظرفيت اقتصادي کشور است از درآمدهاي نفتي استفاده نشود و مازاد درآمدها در حساب ذخيره ارزي براي روزهاي سخت نگهداري شود.
وي تاکيد کرد: هر چند هميشه برداشت از حساب ذخيره ارزي براي دولتها وسوسه‌انگيز بوده، اما با توجه به تجربيات تلخي که از نوسانات و افت قيمت نفت وجود داشت هميشه برداشت از حساب ذخيره ارزي با احتياط صورت مي‌گرفت. چون افراد با تجربه مي‌دانستند که به آرامش بازار نفت و افزايش قيمت آن هرگز نمي‌توان دلخوش بود.
عضو هيأت رئيسه مجلس خبرگان رهبري در ادامه تصريح کرد: اگر دولت طبق قانون برنامه چهارم، از درآمد ارزي استفاده مي‌کرد، امروز مي‌بايست در حساب ذخيره ارزي ??? ميليارد دلار پول ذخيره مي‌شد. در حالي که ساير کشورهاي اوپک هر کدام به فراخور شرايط خود، مقدار قابل توجهي از درآمد نفت خود را ذخيره کردند.
رئيس کميسيون سياسي - دفاعي مجمع تشخيص مصلحت نظام با اشاره به برداشت مکرر از حساب ذخيره ارزي، اظهار داشت: در چند سال اخير بدون توجه به تکانه‌هاي شديد ناشي از نوسانات قيمت نفت و با يک برداشت و تحليل نادرست که قيمت نفت در سالهاي آتي سيرصعودي خواهد داشت و حتي مي‌گفتند در بدبينانه‌ترين شرايط هيچ‌گاه قيمت نفت از ??? دلار پايين‌تر نخواهد آمد، بي‌محابا اقدام به برداشت از حساب ذخيره ارزي شد.
وي در اين زمينه با ارائه آمار و ارقام دقيق‌تري پرداخت و گفت: در سال 1384 از حدود ?? ميليارد دلار مبلغ واريز شده به حساب ذخيره ارزي بيش از 11.8 ميليارد دلار از طريق متمم‌‌هاي بودجه و در سال 1385 از 21.6 ميليارد دلار مبلغ واريزي به اين حساب حدود 17.8 ميليارد دلار و در سال 1386 هم مبلغ 16.8ميليارد دلار يعني در سه سال گذشته مجموعاً 46.4 ميليارد دلار بيش از ارقام ارزي در بودجه سالانه از حساب ذخيره ارزي برداشت شد.
روحاني تصريح کرد: اين برداشت 46.4 ميليارد دلاري طي سه سال گذشته 84، 85 و 86 از حساب ذخيره ارزي، نه تنها موجب خالي شدن اين حساب شد بلکه هزينه آن نيز موجب افزايش نقدينگي و تورم در اقتصاد ايران شد که در سايه تورم و کاهش قدرت خريد اقشار کم درآمد و حقوق‌بگير فشار شديدي به اين اقشار وارد شد.
وي در تشريح چرايي ايجاد اين پديده نيز گفت: به هر ترتيب، چون عملاً فروش اين مبالغ ارزي به بخش خصوصي ممکن نبود، بانک مرکزي اقدام به خريد مي‌کرد که اين امر موجب افزايش خالص دارايي‌هاي خارجي بانک مرکزي و پايه پولي و نهايتاً افزايش نقدينگي و تورم شد.
نماينده مقام معظم رهبري در شورايعالي امنيت ملي افزود: علي‌رغم تذکر دلسوزان نظام باز هم لايحه به مجلس برده مي‌شود که از حساب ذخيره ارزي برداشت شود که خوشبختانه نمايندگان ملت تاکنون موافقت نکرده‌اند.
روحاني تاکيد کرد: امروز چه کسي مسؤول اين فشار به مردم و شوک به اقتصاد ايران خواهد بود، آيا عدم تحقق 54 ميليارد دلار درآمد ارزي در کمتر از شش ماه به اقتصاد ايران اين اقتصاد و مردم را با مشکل مواجه نخواهد کرد؟
رئيس مرکز تحقيقات استراتژيک گفت: چه کسي امروز مسوول بي‌توجهي به تجربيات گذشته است؟ مگر براي جلوگيري از شوک‌هاي اقتصادي نتيجه تجربه از گذشته‌ها اين نبود که بايد با حساب ذخيره ارزي اين نوسانات را کنترل کرد؟ چرا به تجربه‌هاي گذشته بي‌توجهي مي‌شود؟ از يک سوراخ چند بار بايد گزيده شويم؟ مگر افراد مطلع و دلسوز نسبت به برداشت از اين حساب و آثار زيان‌بخش جاروکردن صندوق ارزي اعلام خطر نکرده بودند؟ مگر مي‌شود هميشه با آزمون و خطا کشور را اداره کرد؟ بدتر از اين، آنکه تجربه‌هاي تلخ و سياست‌هاي شکست‌خورده و نادرست گذشته دوباره تکرار شود. تا کي فرصت‌سوزي؟
نماينده مردم تهران در مجلس خبرگان رهبري درعين حال خاطرنشان کرد: علي‌رغم از دست دادن فرصت‌هاي کم‌نظير چند سال گذشته، باز هم مي‌توان با تدبير و همفکري تلاش کرد و با پذيرش توصيه‌هاي مشفقانه صاحب‌نظران و احترام به پيشنهادهاي اقتصاددانان آگاه و دلسوز ضمن پرهيز از برداشت مبالغ باقي‌مانده در حساب ذخيره ارزي و اجتناب از تکرار سياست‌هاي غلط و غيرعلمي و دوري از لجاجت و تک‌روي اقتصاد ايران را نجات داد. چون آثار اين بحران رفته‌رفته بيشتر اقتصاد ايران را متأثر خواهد کرد.
روحاني در پايان ضمن استقبال از برگزاري نشست تخصصي «بحران اقتصاد جهاني و تأثير آن بر اقتصاد ايران»، گفت: بايد متواضعانه و با اجتناب از توهم و خودمحوري، توصيه‌هاي اشخاص صاحب‌نظر که سرمايه‌هاي ارزشمند ملي هستند را براي مصون ماندن کشور و زندگي مردم به کار گرفت.
