مسئولان باید یاد بگیرند که اگر خطایی رخ داد از مردم عذرخواهی و یا استعفا دهند

دکتر محمد سلطانی‌فر، استاد دانشگاه در گفت‌وگو با ستاره صبح:

مسئولان باید یاد بگیرند که اگر خطایی رخ داد از مردم عذرخواهی و یا استعفا دهند

مسئولان اجرایی و شهری بعضا برای خود، قداست قائلند و فکر می‌کنند کسی حق ندارد از آن‌ها انتقاد کند

گروه سیاسی: دکتر محمد سلطانی‌فر، استاد دانشگاه و از صاحب‌نظران و فعالان رسانه‌ای کشور به شمار می‌رود. درخصوص حادثه پلاسکو و عدم مسئولیت‌پذیری برخی از افراد در این حادثه گفت‌و‌گویی را با وی انجام داده‌ایم که نقطه‌نظرات ایشان را در پی ‌می‌خوانید:

قالیباف در جلسه شورای شهر گفته است که «جایی که باید از مردم عذرخواهی کنیم مدیریت بحران است،نه حادثه پلاسکو.» نظر شما در این رابطه چیست؟
یکی از تبعات شورایی شدن امور و حوزه های مختلف در کشور این است که تصمیم‌گیری‌ها و سیاست‌گذاری ها، عمدتا در شوراها صورت می گیرد، این امر سبب می شود، زمانی که اتفاق یا حادثه ای در کشور رخ داد، مسئول یا مسئولان اصلی حادثه در زیر پوشش تصمیمات شورایی پنهان شوند. در ساختارهای شورایی، یکی از ترفندها و سیاست‌های غالبی که مسئولان در پیش می گیرند، شانه خالی کردن از زیر بار مسئولیت ها و اشتباهاتی است که در حوزه فعالیت خود انجام داده‌اند. در طول سال های گذشته به وفور چنین سیاستی در میان مدیران و سیاستمداران کشور در حوزه های مختلف اقتصادی، سیاسی و اجتماعی رواج داشته است. در حادثه پلاسکو شهردار تهران، آقای دکتر قالیباف نیز از سیاست یاد شده استفاده و در جلسه ای که با اعضای شورای شهر برگذار شد، تقصیر را به گردن وزارت کار و دولت انداخت. دلیل این رفتار قالیباف را نباید تنها مربوط به شخص ایشان دانست و او را متهم اصلی قلمداد کرد. چنین رفتارهایی ریشه در همان ساختار شورایی دارد، که سبب می شود مدیران و مسئولان شهری و کشوری به آسانی اشتباهات را به گردن دیگری بیندازند. من در رابطه با پرسش شما به مسئول بودن یا نبودن قالیباف نمی پردازم، بلکه از ساختاری انتقاد می کنم که مسئولیت‌پذیری را مخدوش کرده و در نهایت شرایطی شکل می گیرد که پس از حادثه‌ای جانسوز مانند ریزش ساختمان پلاسکو و شهادت آتش نشانان، نه تنها کسی مسئولیت حادثه را نمی پذیرد، بلکه حتی یک عذرخواهی ساده از مردم صورت نمی گیرد. در سال‌های گذشته نیز شاهد حوادث گوناگونی در کشور بوده‌ایم که مانند حادثه پلاسکو نه مسئولانش شناخته شدند و نه کسی از مردم عذرخواهی کرد.
زمانی که جلسه ای یک ساعت و نیمه در شورای شهر، در رابطه با حادثه‌ای که احساسات عمومی را جریحه‌دار کرده برگذار و برای آن 150 نفر دعوت می شوند، چگونه برخی انتظار دارند نتیجه‌ای حاصل شده و مسئولان حادثه مشخص شوند؟ مسئولیت ناپذیری در حادثه دلخراش پلاسکو محصول عملکرد و رفتار یک شخص خاص یا شهردار تهران نیست، بلکه محصول ساختاری شورایی است که مسئولیت‌پذیری را در امور مدیریتی کشور مخدوش کرده است. در دیگر نقاط دنیا نیز تقریبا نگاه بخش دولتی مبتنی بر شوراها و جلسات متعدد حاکم است.
مسأله دیگری که باید آن را مطرح کنم این است که مسئولان ما بعضا قداستی برای خود قائل می شوند که فکر می کنند کسی حق ندارد از عملکرد آن ها انتقاد کند.
به اعتقاد من مسئولان و مدیران شهری و کشوری باید یاد بگیرند که در هر مقام و مکانی که هستند، در برابر عملکردهای خود مسئولیت قبول کرده و اگر اشتباه و خطایی کردند از مردم عذرخواهی و حتی در مواردی استعفا دهند. مسئولان ما به گونه ای رفتار می کنند که اگر کسی نقدی بر عملکرد آن ها داشت، از نقد خود پشیمان شود.
پس از حادثه پلاسکو، یکی از پرسش هایی که در اذهان عمومی شکل گرفت، نظارت ضعیف شورای شهر تهران بر عملکرد شهرداری است. نظر شما در این رابطه چیست؟
یکی از اشکالاتی که امروز گریبانگیر جامعه ایرانی شده، جناحی و سیاسی شدن اموری است که هیچگونه ارتباطی به جناح بندی های سیاسی ندارد.
در حادثه پلاسکو، آنچه که از نگاه مدیران و مسئولان مغفول ماند، ابعاد ملی و فراجناحی این حادثه بود، که احساسات عمومی را جریحه دار کرده است. اکنون جای آنکه حادثه پلاسکو به عنوان یک مسأله ملی مورد بررسی قرار گیرد، متأسفانه شاهدیم که صحبت هایی مبنی بر اینکه چه تعداد در شورای شهر تهران موافق یا مخالف قالیباف هستند مطرح می شود، در حالی که حادثه پلاسکو مسأله ای ملی است و باید برای التیام افکار عمومی و پیشگیری از چنین حوادثی در آینده، اختلافات و سلایق جناحی را کنار گذاشته و برای رضایت و امنیت خاطر مردم کوشش کنند.
مسائل جناحی به قدری در جامعه قوی شده که استقلال فکری انسان ها از میان رفته و افراد و رسانه ها خارج از جناح‌بندی های سیاسی اظهار نظر نمی کنند.
برخی تحلیل گران معتقدند حضور برخی افراد در شورای شهر که تخصصی در امور مدیریتی و شهری ندارند و بعضا چهره های ورزشی هستند، یکی از دلایل اصلی ضعف عملکرد شورای شهر در نظارت بر عملکرد شهرداری و امور شهری است. نظر شما در این‌باره چیست؟
این ضعف در شورای شهر مشهود است و همانطور که شما گفتید، کسانی در شورای شهر تهران حضور دارند که هیچگونه دانشی در زمینه مدیریت شهری ندارند. به اعتقاد من در انتخابات آینده شورای شهر، مردم به کسانی رأی خواهند داد و کسانی را وارد شورای شهر خواهند کرد که از مشکلات و چالش های شهر آگاه بوده و دانش و توانایی مدیریت معضلات شهری را داشته باشند.
حضور کسانی که تخصص‌شان در حوزه‌هایی غیر از امور شهری مانند ورزش، موسیقی و… است، جای اینکه درمانی بر دردهای شهر به ویژه کلانشهرهایی مانند تهران باشد، دردی مضاعف است که مردم باید در انتخابات آینده این مسأله مهم را مدنظر قرار داده و کسانی را انتخاب کنند که با مشکلات شهری دست و پنجه نرم کرده و از دانش کافی و لازم برخوردار باشند.

روزنامه شرق: در دام ترامپ نیفتیم

دکتر محمد سلطانی فر - استاد علوم ارتباطات

 

برخورد به‌ظاهر مقابله‌جویانه با آمدن کشتی‌گیران آمریکایی یک حرکت غیرعقلایی است.

   همه به یاد دارند آمدن ترامپ روی موج قدرت‌طلبی، اقتدار کاذب، خشونت، قلدری و بزرگ‌نمایی کاذبی بود که او برای آمریکایی‌های خواهان این تفکر ایجاد کرد. به‌همین‌دلیل، او مجبور است ادامه سیاست‌های خود را در همان مسیری قرار دهد که قبل از انتخابات شکل داده است. برخلاف دیپلمات‌های هوشیار که تفاوت عمده‌ای بین شعارهای انتخاباتی و رفتارهای دیپلماتیک قائل هستند، او هیچ تفاوتی بین این دو قائل نیست و احساس می‌کند هرآنچه را که در کارزار تبلیغاتی بیان کرده، باید در عمل هم تکرار کند. امروز نیز او نیاز به دشمن فرضی دارد و بهترین دشمن فرضی که می‌تواند پیدا کند، ایران است.

خود و یارانش که همگی به ایران‌ستیزی و ایران‌هراسی مشهور هستند سعی می‌کنند با همان روحیه خشونت‌طلبی و قدرت‌نمایی، بار مشکلات امروز و آینده خود را همین حالا به دوش دشمن فرضی بیندازند. متأسفانه شعارهای تند او و دستگاه دیپلماسی وی علیه ایران، به‌سرعت، متولیان ما در داخل را وادار به واکنش‌های سریع و پاسخ‌های لحظه‌ای کرده است. بدون آنکه بدانیم موج مخالفت با تصمیمات غیرانسانی ترامپ، خودبه‌خود حرکت مقابله‌جویانه‌ای را علیه او شکل داده و نیازی نیست ما به همان تله‌ای بیفتیم که او برای ما ایجاد کرده است.

می‌توان با کمی صبر و تحمل، با مردم جهان که حرکت‌های مخالفت‌جویانه انسانی را علیه تصمیمات ضدانسانی وی شکل داده‌اند همراه شویم. روز گذشته مردم در بسیاری از کشورها، علیه سیاست‌های ضدانسانی مهاجرتی رئيس‌جمهور آمریکا دست به تظاهرات زدند و با شعارهای ضدجنگ در مقابل سفارت آمریکا، او را تخریب کردند، اما هیچ‌گاه وارد حرکت مقابله‌به‌مثل یا تندروی‌های شانتاژگونه‌ای که او می‌خواهد، نشدند. بدانیم خود ترامپ با اعمال سیاست‌هایش به‌سرعت در حال اضمحلال است. اگر ما حرکت‌های افراطی‌تری علیه او نشان دهیم، آب به همان آسیابی ریخته‌ایم که او و یارانش می‌خواهند. برخورد به‌ظاهر مقابله‌جویانه با آمدن کشتی‌گیران آمریکایی یک حرکت غیرعقلایی است.

برعکس اگر بتوانیم خود را در دل مردم و مخالفان ترامپ جا کرده و سیاست‌های خود را اعمال و اعلام کنیم، با موجی که در دنیا علیه وی به راه افتاده، همراه خواهیم شد. درغیراین‌صورت پاسخ‌دادن روزانه به خشونت‌های ترامپ، افتادن در دل چاهی است که او برای ما کنده است. کمی صبر و تحمل از سوی تصمیم‌گیران در داخل کشور می‌تواند سرعت روشنگری علیه ترامپ را افزایش دهد. امروز مخالفت با ترامپ به داخل دستگاه قضائی و مردم ایالات متحده نیز کشیده شده و به‌سرعت در حال پیشروی است. تصمیمات عجولانه ما می‌تواند بهانه لازم را به ترامپ و همراهانش بدهد تا از ایران همان چهره غیرانسانی‌ای را که او روی آن حساب کرده بسازند.

منبع: روزنامه شرق - شماره ۲۷۹۵ - ۱۳۹۵ يکشنبه ۱۷ بهمن - صفحه نخست