بازار جهاني نفت همه را شوكه كرده، زيرا با وجود اينكه پيش‌بيني‌ها از افزايش بهاي نفت حتي تا مرز 200 دلا‌ر خبر داده بود افزايش ناگهاني نفت در بازار جهاني و گذر از رقم 135 دلا‌ر علا‌وه بر مصرف‌كنندگان، توليدكنندگان نفت را نيز در شوك فرو برد تا جايي كه دبيركل اوپك كه اين روزها سرگرم رايزني با اعضاي سازمان صادركننده نفت براي برقراري تعادل در بازار است از شدت تعجب در برابر افزايش ناگهاني بيش از 5 دلا‌ري نفت در هر بشكه بازار نفت را ديوانه ناميد و اذعان داشت كه كنترل اين بازار به طور كامل از دست اعضاي اوپك خارج شده است.

سخنان البدري، دبيركل اوپك در حالي روي تلكس‌هاي خبرگزاري‌ها در جهان مخابره مي‌شد كه نفت در بازار نيويورك با رقمي معادل 135 دلا‌ر در هر بشكه معامله مي‌شد و در همين حال، هر بشكه نفت‌خام برنت درياي شمال نيز براي تحويل در ماه جولا‌ي نيز با 74 سنت افزايش قيمت، ‌معادل 131 دلا‌ر و 25 سنت دادوستد شده بود.ركوردشكني‌هاي قيمت جهاني نفت در حالي صورت گرفت كه بهاي سبد نفتي اوپك-متشكل از 13 نوع نفت‌خام- براي نخستين بار در تاريخ به سطح 121 دلا‌ر و دو سنت رسيد كه در مقايسه با قيمت اعلا‌م شده پيشين يك دلا‌ر و 78 سنت افزايش را تجربه كرد.

با وجود ركورد‌شكني‌هاي پي‌درپي و در حالي كه قيمت نفت به دو برابر رقم اين فرآورده در سال گذشته رسيده است بسياري از مصرف‌كنندگان كافي نبودن ميزان توليدات اوپك و كافي نبودن عرضه در برابر تقاضا را عامل افزايش بهاي نفت عنوان كردند، اما دبيركل اوپك پس از ركورد 135دلا‌ري نفت در هر بشكه نيز اعلا‌م كرد كه اين سازمان نمي‌تواند در مورد كاهش قيمت‌ها كاري انجام دهد. وي گمانه‌زني در مورد آينده نفت توسط مبادله‌كنندگان در بازار، افت توليد در كشورهاي غيرعضو اوپك و افت ارزش دلا‌ر را علت اين وضع دانست. دبيركل اوپك همچنين تصريح كرد: در شرايط كنوني كاري از دست اوپك براي كنترل <بازار ديوانه> ساخته نيست. علي نعيمي وزير نفت عربستان نيز كه طي هفته گذشته اعلا‌م كرده‌بود اين كشور در پي تقاضاي زياد مصرف‌كنندگان، ميزان توليد خود را معادل 300 هزار بشكه در روز افزايش داده است، همزمان با شوك جديد نفتي از كافي بودن ميزان عرضه نفت در بازار جهاني خبر داد و تاكيد كرد: سطح كنوني توليد نفت تقاضاي بازار را تامين مي‌كند.

در همين حال نماينده جديد ايران در اوپك نيز در نخستين موضعگيري خود پس از حضور در اين سمت تاكيد كرد: هيچ نيازي به افزايش توليد نفت از سوي اوپك وجود ندارد و عرضه نفت در شرايط كنوني بالا‌تر از تقاضا است.

محمدعلي خطيبي، نماينده ايران در هيات عامل سازمان كشورهاي صادركننده نفت (اوپك) گفت: چرا افزايش توليد؟ شما حتي نمي‌توانيد يك مشتري را بيابيد كه به بازار مراجعه كند و نتواند نفت مورد نياز خود را تامين كند. ‌ وي در گفت‌و‌گو با رويترز افزود: بازار نفت با مشكل مازاد عرضه روبه‌روست، قيمت نفت افزايش پيدا كرده و اين بدان معني است كه عوامل ديگر نقش مهم‌تري از اصول بنيادي بازار را ايفا مي‌كنند. اوپك تا جايي كه در توان دارد مشغول توليد نفت است.

وزير انرژي قطر نيز تاكيد كرد: اوپك نمي‌تواند براي كاهش قيمت جهاني نفت از سحر و جادو استفاده كند و تمام تلا‌ش خود را براي كاهش قيمت‌ها انجام داده است.

بلومبرگ ضمن اعلا‌م اين مطلب به نقل از عبدالله العطيه افزود : اوپك با حداكثر ظرفيت خود مشغول به توليد نفت است و بازار با كمبود عرضه نفت روبه‌رو نيست.

شكري‌غانم وزير نفت ليبي نيز تاكيد كرد: قيمت‌ها از كنترل اوپك خارج شده است و اين سازمان هيچ تصميمي براي افزايش توليد نفت ندارد.

كمبود 12 ميليون بشكه نفت تا سال 2015

در حالي كه توليدكنندگان برخلا‌ف درخواست مصرف‌كنندگان به جاي عرضه نفت خود به بازار به افزايش ذخاير خود مي‌افزايند سازمان بين‌المللي انرژي طي گزارشي اعلا‌م كرد، توليد جهاني نفت تا 20 سال آينده كاهش خواهد يافت و عرضه قادر به تامين تقاضاي جهاني انرژي نخواهد بود.

خبرگزاري فرانسه ضمن اعلا‌م اين مطلب به نقل از فاتح بيرول كارشناس‌ارشد سازمان بين‌المللي انرژي افزود: مهم‌ترين نكته گزارش اخير سازمان بين‌المللي انرژي، هشدار در مورد كاهش توليد جهاني نفت طي 20 سال آينده است. كشورهاي مصرف‌كننده بايد براي رويارويي با اين معضل خود را آماده كنند. بر اساس اين گزارش، عمر بالا‌ي چاه‌هاي نفت و عدم سرمايه‌گذاري كافي در پروژه‌هاي نفتي، مهم‌ترين علل كاهش توليد نفت طي 20 سال آينده به شمار مي‌رود. بر اين اساس، بازار جهاني نفت تا سال 2015 به 5/37 ميليون بشكه نفت بيشتر نياز خواهد داشت ولي 230 پروژه نفتي كه هم‌اكنون در كشورهاي اوپك در حال اجرا است تنها قادر به افزايش 25 ميليون بشكه‌اي توليد نفت تا سال 2015 خواهد بود. بنابر اين بازار با كمبود 5/12 ميليون بشكه‌اي عرضه روبه‌رو خواهد شد. در همين حال كارشناس‌ارشد انرژي آمريكا تاكيد كرد، قيمت جهاني نفت تا پايان سال 2008 به هيچ‌وجه كاهش نخواهد يافت و در حد قيمت‌هاي كنوني حفظ خواهد شد. بلومبرگ ضمن اعلا‌م اين مطلب به نقل از جان پاروين افزود: عرضه قادر به تامين تقاضاي جهاني نفت نيست و به همين علت قيمت نفت روند كاملا‌ صعودي خواهد داشت. به نظر من قيمت نفت تا پايان امسال به بيش از 120، 130 و حتي 140 دلا‌ر خواهد رسيد.